Białystok, 2022
Na zdjęciach z ulic miasta Białystok:
Plac budowy przed i za budynkiem dworca kolejowego;
dwa Herkulesy nad bramą wjazdową do Pałacu Branickich (obecnie siedziba Uniwersytetu Medycznego) wykonane z piaskowca przez Jana Chryzostoma Redlera (XVIII w.) i wieże nowego kościoła farnego, zwanego potocznie „czerwonym” (katedra Białegostoku pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny);
neogotyckie łuki w katedrze zbudowanej wg. projektu warszawskiego architekta Józefa Piusa Dziekońskiego (1905r.);
na schodach przed katedrą, w oczekiwniu na nocny rajd wrotkarzy;
ul. Jerzego Waszyngtona;
przypomnienie o więźniach politycznych na Białorusi, Plac Jana Pawła II;
karuzela i wieża ratusza (XVIII w.) na Rynku Kościuszki, historycznym centrum miasta;
tablica upamiętniająca miejsce urodzenia Ludwika Zamenhofa (1859-1917);
„esperancki mural” malarza Andrzeja Muszyńskiego (2008), róg Zamenhofa i Białej;
przy fontannie, Skwer Ludwika Zamenhofa;
rzeźba lalkarza na granitowej „Masce” autorstwa białostockiego artysty Bogusława Szycika (2010 r.), ul. Suraska i Plac Niezależnego Zrzeszenia Studentów;
plakat 8-ego Kongresu Studiów Polskich “Borderlands/Pogranicza” (10-12 czerwiec 2022), The Polish Institute of Arts and Sciences in America (PIASA) & Uniwersytet Białostocki, ul. Świerkowa;
piękna konstrukcja tradycyjnej architektury drewnianej, z okresu międzywojennego, ul. Mazowiecka;
plakaty bieżących wydarzeń, ul. Św. Rocha;
mural 100-lecie Niepodległości, wykonany przez artystę z Zielonej Góry Jarosława Fabisia (2018), ul. Zwierzyniecka;
niespodziane zakątki nieopodal centrum miasta, ul. Mazowiecka;
magik zabawiający dzieci przy fontannie w Parku Planty;
polichromie podlaskiego malarza Józefa Łotowskiego, wykonane w latach 1970. na wzór wcześniejszej ikonografii rosyjskiego artysty Michała Awiłowa, cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy (XIX w.);
ul. Świętego Mikołaja 3;
ul. Lipowa - modernistyczna wieża kościoła Św. Rocha, potocznie zwany „białym”, wg projektu znanego architekta II Rzeczpospolitej Oskara Sosnowskiego.
Jan Czykwin
BIAŁYSTOK
kopułki cerkiewek kościelne palce gotyku ciosane z pamięci po ciemku pudła domów wnęki ciszy nieznane pijanym aniołom wysepki gwar ściszone w przełyku
na marginesach ulic na łące koziej wyrastają trzynastopiętrowce spiętrzone życie
i gdzieś w otwarte grają karty i gdzieś snobowa rodzi dzieci i drzemie obok fiata koń grzywą o przeszłość wsparty
Przełożył z białoruskiego Florian Nieuważny
Wiesław Kazanecki
ULICA BEMA
Stary cmentarz przy Bema
złożył kości na placu targowym.
I dom jak łódź Charona
popłynął na drugi brzeg.
I kocie łby na ulicy
pod asfaltem usnęły.
Biały kogut
nie mieszka na drzewie.
Ukradli go,
białe pierze
w cudzej poduszce śpi.
* * *
Kościół jak tulipan wysoki. I Matka Boska na wieży wyrzeźbiona z obłoku. Dziewczyna w niebieskiej sukience szła po schodach na poranną mszę, święty Roch ją prowadził za rękę. Pamiętam tylko długie jasne włosy, zasłaniały mi ołtarz, jak złocista altana pośrodku nieba.
marzec 1987
Jan Czykwin (ur. 1940 w Dubiczach Cerkiewnych) – poeta białoruski, tłumacz, profesor literatury rosyjskiej i białoruskiej na Uniwersytecie w Białymstoku; autor wielu prac naukowych i kilku tomików poezji, m. i. Na progu świata (w tłum. na polski, 1983).
Wiesław Kazanecki (1939 - 1989 w Białymstoku) – prozaik, publicysta, nauczyciel, entuzjasta regionu Podlasia, autor wielu tomików poezji, m. i. Portret z nagonką (1969), Pejzaże sumienne (1974), Cały czas w orszaku (1978), Na powódź i na wiatr (1986).