Paryż, z którego Bobkowski wyjechał 12 czerwca 1940 był miastem zagrożonym szybko zbliżającym się frontem, ale jeszcze wolnym. Był także miastem coraz bardziej pustym; w ciągu dwóch pierwszych tygodni czerwca 60% mieszkańców opuściło Paryż. Żołnierze Wehrmachtu wkroczyli 14 czerwca, rozpoczynając okupację triumfalnym pochodem parę dni później, bez jednego wystrzału oporu. 22 czerwca 1940, w lasku Compiègne nieopodal Paryża, w tym samym miejscu gdzie 22 lat wcześniej podpisano akt kapitulacji Niemiec, którym zakończono I wojnę światową, Francja podpisała akt kapitulacji na warunkach dyktowanych przez III Rzeszę.
Po pierwszym mocnym szoku, miasto zaczęło szybko wracać do życia. W drugiej połowie czerwca rozpoczął się powrót paryżan, równie masowy jak ich wyjazd. W dobrych hotelach zakwaterowani byli niemieccy oficerowie. Menu w wielu lokalach stało się dwujęzyczne. Część prasy zadeklarowała swoje poparcie dla nowej władzy. Już w lipcu znowu były otwarte teatry i teatrzyki, działały specjalne kabarety i burdele dla niemieckich żołnierzy. 24 sierpnia premiera opery Berlioza Potępienie Fausta - wybór utworu z gorzkim, symbolicznym echem - zainaugurowała jesienny sezon Opery Paryskiej.
O szarej wieczornej godzinie 28 września, rowerzyści Bobkowski i Tadzio wjechali na przedmieścia Paryża. Bobkowski powrócił „do siebie”, do ukochanego miasta, gdzie witał z wzruszeniem „każdy kamyczek, każde drzewo”. To był jednak teraz Paryż, który stał się stolicą strefy okupacyjnej.
